- Βορόνεζ
- (Voronezh). Πόλη (905.500 κάτ. το 2002) στο ευρωπαϊκό τμήμα της Ρωσίας, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας (52.400 τ. χλμ., 2.458.800 κάτ. το 2000) εκατέρωθεν του μέσου ρου του ποταμού Δον. Βρίσκεται σε υψόμετρο 152 μ., στη δεξιά όχθη του ομώνυμου ποταμού, που περίπου οκτώ χιλιόμετρα πιο κάτω εκβάλλει από αριστερά στον Δον, 465 χλμ. ΝΑ της Μόσχας, επί της σιδηροδρομικής γραμμής που συνδέει την πρωτεύουσα με το Ροστόβ επί του ποταμού Δον. Η πόλη ιδρύθηκε από τους Ρώσους ως οχυρό της περιοχής των στεπών του Δον το 1586, η ανάπτυξή της όμως καθυστέρησε για αιώνες, ακόμα και μετά την ίδρυση ναυπηγείων από τον Μεγάλο Πέτρο (1694) και την έναρξη μεταφοράς εμπορευμάτων από το ποτάμιο λιμάνι της, έτσι που λίγα χρόνια πριν από το τέλος του 19ου αι. ο πληθυσμός της μόλις έφτανε τις 85.000. Στις επόμενες δεκαετίες όμως γνώρισε μεγάλη πληθυσμιακή αύξηση, χάρη κυρίως στην αξιοσημείωτη και γρήγορη βιομηχανική της ανάπτυξη. Σήμερα είναι σημαντικό βιομηχανικό κέντρο, με βιομηχανίες μεταλλουργίας και μηχανών (αεροναυτικού υλικού, μηχανημάτων ορυχείων), χημικών προϊόντων (ελαστικού και συνθετικών ινών, πλαστικών υλών) και τροφίμων. Έχει επίσης ποτάμιο λιμάνι με ζωηρό εξαγωγικό εμπόριο σιτηρών και μηχανών. Το ποτάμι αυτό, που λέγεται επίσης Β., εκτός από την περιοχή Β., διασχίζει και τις περιοχές Ταμπόφ και Λίπετσκ. Σχηματίζεται από τη συμβολή του Πολνόι Β. και του Λεσνόι Β. και το μήκος του είναι 342 χλμ. Το ποτάμι παγώνει από τον Δεκέμβριο έως τον Μάρτιο. Η Β. είναι πνευματικό κέντρο, με πανεπιστήμιο (από το 1918), διάφορες ανώτερες σχολές (γεωργική, μηχανική, παιδαγωγική και ιατρική) και μουσείο τοπικού ενδιαφέροντος. Στη Β. υπάρχουν σημαντικά μνημεία χριστιανικής αρχιτεκτονικής, με κυριότερο το μοναστήρι του Ακάντοφ (1620) και τον ναό Ουσπένσκι (Κοίμηση της Θεοτόκου, 1694-1702).
Dictionary of Greek. 2013.